Carlos de Dobbelaere begon in eerste instantie als akkerbouwer, toen hij in 1986 van de middelbare landbouwschool kwam. Maar hij wilde zijn risico’s beter spreiden en vond het leuk om met leghennen te beginnen. Omdat de provincie in 2004 had besloten alleen nog maar grondgebonden uitbreidingen toe te staan, was de keuze voor biologisch snel gemaakt, temeer omdat hij er van overtuigd was dat steeds meer consumenten bereid waren meer te betalen voor een beter dierenwelzijn.
De Dobbelaere startte met 9000 leghennen en schaalde daarna nog een keertje op. Zijn kippen hebben een gigantische uitloop op beschut terrein, dat hij in overleg met het Zeeuwse Landschap heeft ingericht met lokale beplanting. ,,De uitloop is mijn visitekaartje. Het is nu een beetje kaal, maar in de zomer is het hier prachtig.”
Lijstje
De Dobbelaere opereert in het topsegment van de eiermarkt en dat vertaalt zich in een supermarktprijs die nu rond de 45 cent ligt. Maar het gat tussen ‘boerenprijs’ en ‘consumentenprijs’ is groot, zo laat hij zien aan de hand van een uitgeprint lijstje waarop producten als komkommers, aardappelen en eieren vergeleken worden. ,,Bij mij gaan ze voor 15 cent weg. Ik denk dat mijn afnemer ze voor 23 aan de supermarkt verkoopt en daar liggen ze voor 45 cent per stuk in het schap. Waar ligt de winst dan? Ik begrijp wel dat mijn collega’s boos zijn op de supermarkten.”
Het lijstje van De Dobbelaere staat twee dagen later in De Telegraaf als illustratie bij een interview met landbouweconoom Niek Koning, die daarin erkent dat de marktmacht van de supermarkten groot is. De Dobbelaere: ,,Wist je dat supermarkten er voor zorgen dat hun inkopers niet te lang op dezelfde plek zitten? Want anders zouden ze maar een band met hun toeleveranciers opbouwen en niet meer scherp genoeg onderhandelen. Maar zo’n band is nu juist essentieel als je op een fatsoenlijke manier met elkaar wil omgaan. Ik spreek met mijn afnemer per 14 maanden een prijs af. Mochten er enorme schommelingen in de markt zijn, dan ga je bij elkaar zitten en zie je of je er wat aan kan doen. Dat is een kwestie van vertrouwen en zo zorg je dat je een goede relatie met elkaar opbouwt. Ik krijg ook netjes iedere week uitbetaald, terwijl ik weet dat de supermarkten eenzijdige betalingstermijnen van drie maanden of langer hanteren.”
Demonstratie Malieveld
Is het dan niet logisch dat sommige boeren juist de toevoer van de supermarkten wilden platleggen? Van Dobbelaere vond het geen goed plan en was blij dat de rechter er begin deze week een stokje voor stak. ,,Die demonstratie op het Malieveld – ik was er zelf niet bij – maar ik vond het prachtig. We hebben onszelf goed op de kaart gezet en we moeten de sympathie die we hebben opgewekt nu vasthouden. Dus geen blokkades nu, wel publieksvriendelijke acties. Ga eieren uitdelen of iets anders.”
De Dobbelaere was blij met het Catshuisoverleg dat het Landbouw Collectief afgelopen maandag met landbouwminister Carola Schouten en premier Mark Rutte had. ,,Ik heb vertrouwen in het Nederlandse poldermodel. Klinkt misschien gek, maar in België wijzen ze gewoon een rode zone aan en zeggen ze: daar stoppen, daar stoppen en zoek het maar uit. Maar in Nederland lossen we dat toch in goed overleg op, ik ben daar best wel optimistisch over.”
Steentje aan bijdragen
Zijn voorspelling komt uit als op donderdag blijkt dat het kabinet inderdaad met het Landbouw Collectief een hele reeks afspraken gemaakt heeft om uit de impasse te komen. Een van de afspraken die de boeren maakten was dat de uitstoot op meer plekken gemeten wordt en er minder met modellen geschat wordt. De Dobbelaere kan daar een steentje aan bijdragen.
De Wageningen Universiteit heeft zijn modernste stal volgehangen met meetapparatuur om geur en uitstoot van zijn bedrijf precies te meten. Dat is een belangrijke stap om te bepalen of en op welke plekken er wel en niet ingekrompen moet worden. Wat dat betreft maakt hij zich wel zorgen over zijn collega’s op de Veluwe, in de buurt van de Gelderse Vallei. ,,Dat aantal bedrijven dat daar zit. Daar schrik je van hoor. En dicht bij Natura 2000 gebieden, waarvan we weten dat we die niet zomaar kunnen opheffen. Dus om die boeren uit te kopen, dat gaat bakken, bakken met geld kosten.”
Warme sanering
Toch is dat volgens hem de enige manier om deze crisis het hoofd te bieden. ,,Uiteindelijk moet de vergunningverlener, de overheid dus, met geld over de brug komen. Je kunt het wel van de banken gaan vragen, maar die schuiven de rekening toch weer door naar hun klanten. Dus een warme sanering op kosten van de belastingbetaler lijkt me onvermijdelijk als we zowel rekening willen houden met de belangen van de boer als de natuur.”
